Current Date: 14-03-2025

Қазақстанда зейнетақы төлеу ережелерін өзгерту жоспарлануда

Еңбек министрлігі Үкіметтің кейбір шешімдеріне зейнетақы төлемдері мен зейнетақы жарналарын аудару мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар жобасын дайындады, деп хабарлайды Zakon.kz.

Қаулы жобасы нормативтік құқықтық актілердің сілтеме нормаларын Қазақстан Республикасы Салық кодексінің 319 және 341-баптарына (жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналарын және міндетті зейнетақы жарналарын есептеу бөлігінде) сәйкес келтіру мақсатында әзірленді", – делінген түсіндірмеде.

Сондай-ақ, түзетулер жалпыға бірдей белгіленген зейнеткерлік жасқа толған және БЖЗҚ төлеуге өтініш бермеген еңбек өтілі бойынша зейнетақы төлемдерін алушыларға проактивті қызмет көрсету мақсатында енгізілуде.

Әлеуметтік кодекстің 207-бабының 1-тармағына сәйкес зейнеткерлік жасқа толған, ЭЗҚҚ-да жинақталған зейнетақы қаражаты бар және оларды төлеу үшін ЕҰЗҚ-ға өтініш бермеген тұлғаларға зейнетақы төлемдерін төлеу бойынша проактивті қызмет көрсету үшін ЭНЗҚ-ға жыл сайын, мемлекеттік немесе мемлекеттік қызмет өтілі үшін зейнетақы төлемдері бар-жоғына байланысты зейнетақы төлемдері төленгеніне қарамастан халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті органның ақпараттық жүйесінде бюджет қаражаты есебінен тағайындалатын базалық зейнетақы төлемі.

Салыстыру нәтижелері бойынша Мемлекеттік корпорация еңбек өтілі бойынша жасы бойынша зейнетақы төлемдерін және (немесе) мемлекеттік базалық зейнетақы төлемдерін алушы болып табылатын адамдардың тізбесін қалыптастырады.

Бұл ретте, алушылардың дербес деректерін жинау және өңдеу жасына немесе еңбек өтіліне және мемлекеттік базалық зейнетақы төлеміне байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындау кезінде берілген келісімдер негізінде жүзеге асырылады.

Бұл түсініктеме БЖЗҚ-ға еңбек өтілі үшін алушыларға БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдерін үзінді көшірмесіз жүзеге асыруға, оның ішінде Мемлекеттік корпорацияның бөлімшелеріне өтініш беру қажеттілігін жоюға мүмкіндік береді.

Белгілі болғандай, Мемлекеттік корпорация Бірыңғай зейнетақы қорынан зейнетақы төлемдерін ұйымдастыруды және жүзеге асыруды жүзеге асырады. Сондай-ақ Мемлекеттік корпорация зейнетақы, әлеуметтік және басқа төлемдерді тағайындау, қайта қарау, тағайындаудан бас тарту, қайта есептеу, тоқтата тұру, қайта ресімдеу, тоқтату үшін қажетті құжаттарды қабылдауға және олардың толықтығын тексеруге міндетті. "Бір терезе" қағидаты негізінде арнаулы әлеуметтік төлемді тағайындау шеңберінде БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдерін тоқтату, мақсатты қызметтерді көрсету кезінде БЖЗҚ ЕХӘҚМ ААЖ-дан хабарламалар алады, оның негізінде БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдері тоқтатылады. Осыған сәйкес ережелерге осы функцияларды нақтылау мақсатында түзетулер енгізілді.

БЖЗҚ тәжірибесінде жеке басын куәландыратын құжаттары, не шетелдіктің Қазақстан Республикасында тұруға ықтиярхаты, не бұрын Қазақстан Республикасының уәкілетті органы берген азаматтығы жоқ адамның куәлігі басқа себептер бойынша жарамсыз болып табылатын тұлғалардан шағымдану фактілері бар, мысалы, "құжаттардың жарамдылық мерзімі өтіп кеткен", "бұдан әрі пайдалануға жарамсыз" немесе "жарамсыз" құжаттар.

Жобада бұрын Қазақстан Республикасының уәкілетті органы берген жеке басын куәландыратын құжаттардың жарамсыз болуының себептері көрсетіледі. Сондай-ақ бұрын Қазақстан Республикасының уәкілетті органы берген құжаттардың бірі (жеке куәлік немесе төлқұжат) Қағидаларда көзделмеген себептер бойынша жарамсыз болған жағдайларда шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға Қазақстан Республикасынан тысқары жерге тұрақты тұруға кетуге байланысты зейнетақы төлемдерін жүзеге асыруды алып тастау ұсынылады.

ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің азаматтарына қатысты да түсіндіру жұмыстары жүргізілуде.

ЕАЭО-ға мүше мемлекеттерді қоспағанда, Қазақстаннан тыс жерлерге тұрақты тұруға кеткен шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға зейнетақы төлемдері, егер Қазақстан ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, біржолғы төлеммен жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерге тұрақты тұрғылықты жеріне қоныс аударған ЕАЭО мүше мемлекеттерінің азаматтарына зейнетақы төлемдері Әлеуметтік кодекстің 224-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес осы Қағидалардың 3-тармағының 1) тармақшасында айқындалған тәртіппен белгіленген кесте бойынша ай сайынғы зейнетақы төлемдері түрінде жүзеге асырылады.

Сондай-ақ құжатқа бірқатар нақтылайтын редакциялық өзгерістер енгізілуде.

Жоба 2025 жылдың 2 сәуіріне дейін қоғамдық талқылау үшін Ашық НҚА порталында орналастырылған.